จุดมุ่งหมายการศึกษาของมาร์ซาโน
Marzano and Kendall, (2007) ได้พัฒนาการจัดกลุ่มพฤติกรรมการเรียนรู้ขึ้นใหม่แบ่งเป็น 1) ระบบปัญญา (Cognitive System) 2) ระบบอภิปัญญา (Meta cognitive System) และ 3) ระบบตนเอง (Self-System)
และได้จัดจำแนกอนุกรมวิธานจุดมุ่งหมายทางการศึกษาเป็น 6 ขั้น
ขั้นที่ 1 การดึงกลับคืนมา (Retrieval) ได้แก่
การระบุข้อความได้ การระลึกได้ และลงมือปฏิบัติได้ (Executing)
ขั้นที่ 2 ความเข้าใจ (Comprehension) ได้แก่
การบูรณาการและการทำให้เป็นรัฐสัญลักษณ์ (Symbolizing)
ขั้นที่ 3 การวิเคราะห์ (Analysis) ได้แก่การจับคู่ได้ (Matching) แยกประเภทได้ (Classifying)
วิเคราะห์ความผิดพลาดได้ (Analysis Error) ติดตามได้ (Generalizing) และชี้ให้จำเพาะเจาะจงได้ (Specifying)
ขั้นที่ 4 การนำความรู้ไปใช้ (Knowledge Utilizing) ได้แก่
การตัดสินใจ (Decision Making) การแก้ปัญหา (Problem
Solving) การทดลองปฏิบัติ (Experimenting)
และการสืบค้นต่อไปให้เกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้ง
ขั้นที่ 5 อภิปัญญา (Meta-cognition) ได้แก่ การระบุจุดหมาย (Specifying
Goals) การกำกับติดตามกระบวนการ (Process Monitoring) การทำให้เกิดความชัดเจนในการกำกับติดตาม (Monitor Clarity) และการกำกับติดตามตรวจสอบความถูกต้องชัดเจน (Monitoring Accuracy)
ขั้นที่ 6 การมีระบบความคิดของตนเอง
(Self – System thinking) ได้แก่ การตรวจสอบประสิทธิภาพ (Examining
Efficacy) การตรวจสอบการตอบสนองทางอารมณ์ (Examining
Emotional Response) และการตรวจสอบแรงจูงใจ (Examining
Motivation)
Marano, (2000) ได้นำเสนอมิติใหม่ทางการศึกษา ดังนี้
ตารางที่
6
มิติใหม่ทางการศึกษา ระบบตนเอง
ระบบตนเอง (Self - System)
|
||
ความเชื่อเกี่ยวกับความสำคัญของความรู้
(Beliefs
About the Importance of Knoeledge)
|
ความเชื่อเกี่ยวกับประสิทธิภาพ
(Beliefs
About Efficacy)
|
อารมณ์ความรู้สึกที่เกี่ยวพันกับความรู้
(Emotions
Associated with Knowledge)
|
ตารางที่
7
มิติใหม่ทางการศึกษา ระบบอภิปัญญา
ระบบอภิปัญญา
(Meta-cognitive
System)
|
|||
การบ่งชี้จุดหมาย
(Specifying
Learning Goals)
|
การเฝ้าระวังในกระบวนการ/การนำความรู้ไปใช้
(Monitoring
the Execution Knowledge)
|
การทำให้เกิดความชัดเจน
(Monitoring
Clarity)
|
การตรวจสอบความถูกต้องชัดเจน
(Monitoring
Accuracy)
|
ตารางที่
8
มิติใหม่ทางการศึกษา ระบบปัญญา
ระบบปัญญา (Cognitive
System)
|
|||
การเรียกใช้ความรู้
(Knowledge
Retrieval)
|
ความเข้าใจ (Comprehension)
|
การวิเคราะห์
(Analysis)
|
การนำความรู้ไปใช้
(Knowledge
Utillizing)
|
การระลึกได้
() การลงมือปฏิบัติได้
|
การสังเคราะห์
() การกำหนดสัญลักษณ์/การเป็นตัวแทน ()
|
การจับคู่ได้
() แยกประเภทได้ () วิเคราะห์ความผิดพลาดได้ () การกำหนดเป็นเกณฑ์ทั่วไป ()
การกำหนดเฉพาะเจาะจงได้ ()
|
การตัดสินใจ
() การแก้ปัญหา () การทดลองปฏิบัติ () การสืบค้นต่อไปให้เกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้ง
()
|
ขอบเขตความรู้
()
|
|||
ข้อมูล ()
|
ขั้นการคิดวิธีการดำเนินการ
()
|
ขั้นการลงมือทำ
()
|
|
3) การเรียนแบบร่วมมือ ()
|
หมายถึง
การจัดการเรียนรู้ให้ผู้เรียนมีโอกาสในการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นในการส่งเสริม สนับสนุนการเรียนรู้
|
||
4) ให้คำแนะนำ, ใช้คำถามและมโนทัศน์ล่วงหน้า ()
|
คือ
ส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถจดจำ ใช้
และจัดการกับความรู้ที่เกี่ยวข้องกับประเด็นที่ศึกษา
|
||
5) การแสดงออกโดยภาษากาย ()
|
หมายถึง
การส่งเริมให้ผู้เรียนสามารถนำเสนอและให้รายละเอียดในการแสดงถึงความรู้
|
||
6) สรุปความและจดบันทึก ()
|
หมายถึง
การส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถวิเคราะห์ข้อมูลและจัดการกับข้อมมูลโดยการสรุปสาระสำคัญ
และข้อมูลสนับสนุน
|
||
7) มอบหมายงานและปฏิบัติ ()
|
หมายถึง
การให้โอกาสผู้เรียนได้ฝึกปฏิบัติ, ทบทวนและประยุกต์ใช้ความรู้
การสร้างเสริมให้นักเรียนได้เข้าถึงระดับของความเชี่ยวชาญในทักษะหรือกระบวนการที่คาดหวัง
|
||
8) ระบุความเหมือนความแตกต่าง ()
|
หมายถึง
การจัดการเรียนร็ที่ส่งเสริมนักเรียนเข้าใจและสามารถใช้ความรู้ กระบวนการทางปัญญาในการระบุหรือจำแนกสิ่งที่เหมือนและแตกต่าง
|
||
9) สร้างและทดสอบสมมติฐาน ()
|
หมายถึง
การจัดการเรียนร็ที่ส่งเสริมนักเรียนเข้าใจและสามารถใช้ความรู้และกระบวนการทางปัญญาในการสร้างและทดสอบสมมติฐาน
|
||
Marzano,
R., & Kendall, J. (2001) นำเสนอระบบอภิปัญญา
เป็นระบบที่มุ่งสร้างให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้แบบนำตนเอง ที่มุ่งให้ผู้เรียนควบคุม
กำกับ ดูแล การปฏิบัติภาระงานชิ้นงาน ตามเป้าหมายที่กำหนด
รวมถึงการตัดสินใจเกี่ยวกับกลยุทธ์ และข้อมูลที่เกี่ยวข้อง การติดตามดูแลปรับปรุง
ปรับเปลี่ยนกลยุทธ์
วิธีการต่างๆตามความจำเป็นและเหมาะสมให้ภาระงานชิ้นงานนั้นลุล่วงตามภารกิจ ซึ่งสอดคล้องกับการปฏิบัติหน้าที่ครู
แนวคิดเกี่ยวกับจุดมุ่งหมายในด้าน ตามที่มาร์ซาโน(Marzano Taxonomy) ได้นำเสนอไว้เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับ Blooms Taxonomy และ Marzano Taxonomy) ได้ดังนี้
ตารางที่
9 การเปรียบเทียบ Bloom’s Taxonomy และ Marzano
Taxonomy)
Bloom’s
|
Bloom’s
Revised
|
Evaluation
|
Creating
|
Synthesis
|
Evaluation
|
Analysis
|
Analyzing
|
Marzano
Taxonomy
|
|||
Self
– System : M
|
|||
ที่มา
: สุเทพ อ่วมเจริญ .วัชรา เล่าเรียนดี และประเสริฐ
มงคล การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้เพื่อสร้างความรู้ของนักศึกษาวิชาชีพครู
คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร 2559 :35.
จากตารางเปรียบเทียบสรุปว่า
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ตาม Bloom Taxonomy ด้าน cognitive
domain นั้น Marzano Taxonomy เรียกว่า cognitive
system อีก 2 ระบบที่เพิ่มขึ้นไม่พบใน Bloom
Taxonomy คือ Meta-cognitive system และ self-system
มาร์ซาโน ได้อ้างถึง แนวคิดของ Sternberg (Marzano, 1998: 54
-57 ) กล่าวถึงองค์ประกอบสำคัญของระบบอภิปัญญาที่ใช้ใน การจัดการตนเอง
(organizing) การกำกับติดตาม (Monitoring) การประเมิน (Evaluation)และการควบคุม (regulating)
ซึ่งองค์ประกอบของการรู้คิดแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม
ได้แก่ มาร์ซาโน กล่าวถึงองค์ประกอบสำคัญของระบบอภิปัญญาที่ใช้ในการจัดการตนเอง (organizing
) การกำกับติดตาม (Monitoring) การประเมิน (Evaluating)
และการควบคุม (regulating) โดยแบ่งออกเป็น 4
กลุ่มได้แก่
- การระบุจุดหมายเฉพาะเจาะจง (Goal specification) คือ การกำหนดจุดหมายของชิ้นงาน (the job of the goal) ที่ผู้เรียนตัดสินใจเลือกปฏิบัติ โดยมีการกำหนดผลสำเร็จของงานในแต่ละขั้น
- การระบุกระบวนการที่ชัดเจน (Process specification ) คือการกำหนดความรู้ ทักษะหรือกลวิธี ขั้นตอน/กระบวนการเพื่อการบรรลุจุดหมายของชิ้นงานอย่างเหมาะสม
- การกำกับดูแลกระบวนการ (Process monitoring) คือ การติดตามควบคุมแต่ละกระบวนการแต่ละขั้นตอนในการนำทักษะ กลวิธีไปใช้สร้างสรรค์งานชิ้นงานอย่างมีประสิทธิผลและมีประสิทธิภาพโดยใช้เวลาและทรัพยากรอย่างคุ้มค่า
- การกำกับดูแลการปฏิบัติของตน (Disposition monitoring ) คือ การเป็นการควบคุมตนเองในการปฏิบัติงานที่เหมาะสม เพื่อให้งานเกิดประสิทธิผลและมีประสิทธิภาพ เช่น การให้ความสำคัญกับงานมุ่งเน้นผลผลิตที่มีความถูกต้อง แม่นยำ ความเป็นระบบ มีแรงจูงใจในการทํางาน มีส่วนร่วมในการทำงาน ฯลฯ
แนวคิดเกี่ยวกับระบบอภิปัญญา (Meta-cognitive
system) ของ Marzano กล่าวสรุปองค์ประกอบของระบบอภิปัญญาได้เป็น
4 กลุ่มคือ 1) การกำหนดจุดหมายของการเรียนรู้
(Specifying Learning Goals) 2) การกำกับติดตามการปฏิบัติของกระบวนการทางปัญญา
(Monitoring the Execution of Knowledge) 3) การดูแลติดตามความชัดเจน
(Monitoring Clarity) และ 4) การกำกับติดตามให้เกิดความถูกต้อง
(Monitoring Accuracy)
แนวคิดการกำหนดวัตถุประสงค์ทางการศึกษาที่อยู่บนพื้นฐานของกระบวนการคิดร่วมกับปัจจัยที่ส่งผลต่อการคิดของผู้เรียน
ซึ่งมิติใหม่ทางการศึกษาที่มาร์ซาโน(Marzano) พัฒนาขึ้นประกอบด้วย
3 ระบบได้แก่ 1) Self-System คือ
ระบบที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อในตนเองในการปฏิบัติภาระงานชิ้นงานด้วยความเต็มใจตั้งใจมีความสุข
และมีความมุ่งหวังให้งานเกิดความสำเร็จ 2 ) Meta-cognitive คือ
ระบบการควบคุมตนเองให้ปฏิบัติภาระงานชิ้นงาน ที่เกิดขึ้นให้บรรลุผล
ด้วยการการกำหนดจุดหมายของการเรียนรู้ (Specifying Learning Goals) การดูแลติดตามการปฏิบัติของกระบวนการทางปัญญา (Monitoring the
Execution of Knowledge) การดูแลติดตามความชัดเจน (Clarity) และการดูแลติดตามให้เกิดความถูกต้อง (Monitoring Accuracy) และ 3 ) Cognitive System คือ กระบวนการทางปัญญา (Mental
Process) ที่จะปฏิบัติภาระงานชิ้นงานสำเร็จลุล่วงไปได้
ซึ่งระบบอภิปัญญา (Meta-cognitive) ถือเป็นระบบที่มุ่งสร้างให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้แบบแนะนำตนเอง
(Self - Directed Learning) ที่มุ่งให้ผู้เรียนควบคุมกำกับดูแลการปฏิบัติภาระงานชิ้นงาน
ตามจุดหมายที่กำหนด รวมถึงการตัดสินใจเกี่ยวกับกลยุทธ์
ยุทธวิธีและข้อมูลที่เกี่ยวข้องตลอดจนการติดตามดูแลปรับปรุงปรับเปลี่ยนกลยุทธ์วิธีการต่างๆ
ตามความจำเป็นและเหมาะสมให้ภาระงานชิ้นงานนั้นลุล่วงตามภารกิจ
ซึ่งสอดคล้องกับการปฏิบัติหน้าที่ของผู้สอน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น